ಸ್ಟಾಕ್‌ಹೋಮ್: ಜಗತ್ತಿನ ಅತ್ಯುನ್ನತ ವಿಜ್ಞಾನ ಗೌರವವಾದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ನೊಬೆಲ್ ಪುರಸ್ಕಾರ 2025 ಘೋಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ವರ್ಷ ಜಪಾನ್‌ನ ಸುಸುಮು ಕಿಟಗಾವ, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ರಿಚರ್ಡ್ ರಾಬ್ರನ್ ಹಾಗೂ ಅಮೆರಿಕಾದ ಒಮರ್ ಎಂ. ಯಾಘಿ ಅವರು ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಭಾಜನರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರಿಗೆ “ಮೆಟಲ್ ಆರ್ಗ್ಯಾನಿಕ್ ಫ್ರೇಮ್‌ವರ್ಕ್‌ಗಳು (Metal-Organic Frameworks – MOFs)” ಕುರಿತ ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ ಗೌರವ ದೊರೆತಿದೆ ಎಂದು ರಾಯಲ್ ಸ್ವೀಡಿಷ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ ಇಂದು ಘೋಷಿಸಿದೆ.
ಮೆಟಲ್ ಆರ್ಗ್ಯಾನಿಕ್ ಫ್ರೇಮ್‌ವರ್ಕ್ ಎಂದರೇನು?
ಮೆಟಲ್ ಆರ್ಗ್ಯಾನಿಕ್ ಫ್ರೇಮ್‌ವರ್ಕ್ (MOF) ಎಂಬುದು ಲೋಹದ ಆಯನಗಳು ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾದ ಅತೀ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ರಚನೆ. ಇವು “ಅಣುಗಳ ಜಾಲ” ರೀತಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಶೋಷಣೆ, ಔಷಧ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಶುದ್ಧೀಕರಣ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇವು ಅಪಾರ ಉಪಯೋಗ ಹೊಂದಿವೆ.
ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಿಟಗಾವ, ರಾಬ್ರನ್ ಮತ್ತು ಯಾಘಿ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯು ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಹೊಸ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದಿದ್ದು, ಹೈ ಎನರ್ಜಿ ಎಫಿಶಿಯನ್ಸಿ, ಕ್ಲೈಮೇಟ್ ಚೇಂಜ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಗ್ರೀನ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಹೊಸ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆಯಿತು ಎಂದು ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.
ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಸಾಧನೆ
ಸುಸುಮು ಕಿಟಗಾವ (ಜಪಾನ್) – ಕಿಯೋಟೋ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸಂಶೋಧಕ; ಅಣು ಸಂಗ್ರಹಣೆಯ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದವರು.
ರಿಚರ್ಡ್ ರಾಬ್ರನ್ (ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ) – ಹೊಸ ತರದ ಸೂಪರ್-ಪೋರಸ್ ವಸ್ತುಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದವರು.
ಒಮರ್ ಎಂ. ಯಾಘಿ (ಯುಎಸ್‌ಎ) – ಮೆಟಲ್ ಆರ್ಗ್ಯಾನಿಕ್ ಫ್ರೇಮ್‌ವರ್ಕ್ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಮೂಲಸ್ಥಾಪಕ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಘೋಷಣೆ ಕುರಿತು
ರಾಯಲ್ ಸ್ವೀಡಿಷ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಈ ಪುರಸ್ಕಾರವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, “ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆ ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಯ ಉರ್ಜಾ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಪರಿಹಾರಗಳ ಮೂಲವಾಗಲಿದೆ” ಎಂದು ಪ್ರಶಂಸಿಸಿದೆ. ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು 2025ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಅಧಿಕೃತ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ನೊಬೆಲ್ ಪದಕ ಹಾಗೂ 11 ಮಿಲಿಯನ್ ಸ್ವೀಡಿಷ್ ಕ್ರೋನ (ಸುಮಾರು ₹8 ಕೋಟಿ) ಮೊತ್ತದ ಪುರಸ್ಕಾರ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಿದ್ದಾರೆ.
