‘ಕಾಯಕ ಗ್ರಾಮ’ ಯೋಜನೆಯಿಂದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಶಕ್ತಿ!

ರಾಜ್ಯದ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿನ ಅಸಮತೋಲನವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿ, ಹಿಂದುಳಿದ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಚೈತನ್ಯ ನೀಡಲು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು “ಕಾಯಕ ಗ್ರಾಮ ಯೋಜನೆ” ಎಂಬ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಚಾಲನೆ ನೀಡಿದೆ.

‘ಕಾಯಕವೇ ಕೈಲಾಸ’ ಎಂಬ ಬಸವಣ್ಣನವರ ತತ್ವದ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ, ಈ ಯೋಜನೆಯು ಹಿಂದುಳಿದ ಗ್ರಾಮಗಳನ್ನು ಅಧಿಕಾರಿಗಳೇ ದತ್ತು ಪಡೆದು, ಅವುಗಳ ಸರ್ವತೋಮುಖ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಶ್ರಮಿಸುವ ಒಂದು ವಿನೂತನ ಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ.

ಏನಿದು ‘ಕಾಯಕ ಗ್ರಾಮ ಯೋಜನೆ’?: ‘ಕಾಯಕ ಗ್ರಾಮ’ ಎನ್ನುವುದು ಹೊಸದಾಗಿ ಹಣವನ್ನು ಸುರಿಯುವ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಈಗಾಗಲೇ ಇರುವ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ: ನರೇಗಾ, ಸ್ವಚ್ಛ ಭಾರತ) ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುವ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ.

ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ, ರಾಜ್ಯದ ಅತ್ಯಂತ ಹಿಂದುಳಿದ 1,310 ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿಗಳನ್ನು ಜಿಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ತಾಲೂಕು ಮಟ್ಟದ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ದತ್ತು ಪಡೆದು, ಮುಂದಿನ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಅವುಗಳ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲಿದ್ದಾರೆ.

ಶಿಕ್ಷಣ, ಆರೋಗ್ಯ, ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ, ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ ಸುಧಾರಣೆಯಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಹರಿಸಿ, ಆ ಗ್ರಾಮಗಳನ್ನು ಮಾದರಿ ಗ್ರಾಮಗಳನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವುದು ಇದರ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶ.

ಪ್ರಮುಖ ಗುರಿಗಳು ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಗಳು: ಈ ಯೋಜನೆಯು ಕೇವಲ ರಸ್ತೆ, ಚರಂಡಿ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಗ್ರಾಮದ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಜನರ ಜೀವನಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ 19 ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಸುಧಾರಿತ ಆಡಳಿತ: ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಸಭೆಗಳನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ನಡೆಸುವುದು, ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿ ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು.

ಉತ್ತಮ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ: ಶುದ್ಧ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು, ಬೀದಿ ದೀಪ, ಸಮರ್ಪಕ ಘನತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ.

ಆರ್ಥಿಕ ಶಕ್ತಿ: ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿಯ ಸ್ವತ್ತುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ತೆರಿಗೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ತಂದು ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು.

ಜನಸ್ನೇಹಿ ಸೇವೆಗಳು: ‘ಕೂಸಿನ ಮನೆ’ (ಶಿಶುಪಾಲನಾ ಕೇಂದ್ರ), ಅರಿವು ಕೇಂದ್ರ, ಶಾಲೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳ ಸುಧಾರಣೆ, ಮತ್ತು ವಿಶೇಷಚೇತನರು ಹಾಗೂ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ/ಪಂಗಡಗಳ ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಹರಿಗೆ ತಲುಪಿಸುವುದು.

ಅಧಿಕಾರಿಗಳೇ ಪಾಲಕರು: ದತ್ತು ಸ್ವೀಕಾರದ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ

ಈ ಯೋಜನೆಯ ಯಶಸ್ಸಿನ ಕೀಲಿ ಕೈ ಇರುವುದೇ ‘ದತ್ತು’ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ. ಜಿಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ತಾಲೂಕು ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ತಮ್ಮ ಎಂದಿನ ಕೆಲಸದ ಜೊತೆಗೆ, ಈ ಗ್ರಾಮಗಳ ಪಾಲಕರಾಗಿಯೂ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಜಿಲ್ಲಾ ಪಂಚಾಯತ್ ಸಿಇಒ ಸೇರಿದಂತೆ ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದ ಆರು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ತಾಲೂಕು ಮಟ್ಟದ ಮೂವರು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ತಲಾ ಎರಡು ಹಿಂದುಳಿದ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿಗಳನ್ನು ದತ್ತು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ, ಜಿಪಂ ಸಿಇಒ ಅವರು ದೊಡ್ಡಗಂಜೂರು ಗ್ರಾಪಂ ಅನ್ನು ದತ್ತು ಪಡೆದರೆ, ಉಪ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯವರು ಕತ್ತರಿಗುಪ್ಪೆ ಮತ್ತು ಇಡಗೂರು ಗ್ರಾಪಂಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಪಾರದರ್ಶಕತೆಗೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಸ್ಪರ್ಶ: ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಮತ್ತು ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡದಂತೆ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಇ-ಹಾಜರಾತಿ: ಎಲ್ಲಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಇ-ಹಾಜರಾತಿ ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಿ, ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪಂಚತಂತ್ರ 2.0: ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಸಭೆಗಳ ನಡಾವಳಿಗಳನ್ನು ಅದೇ ದಿನ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಇ-ಖಾತಾ ಆಂದೋಲನ: ತೆರಿಗೆ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ‘ಇ-ಖಾತಾ’ ಆಂದೋಲನ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಇದರ ಫಲವಾಗಿ ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ ಜಿಲ್ಲೆ ತೆರಿಗೆ ವಸೂಲಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೇ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿದೆ.

ರ್‍ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಮೂಲಕ ಸ್ಪರ್ಧೆ: ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯಿತಿಗಳ ನಡುವೆ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಸ್ಪರ್ಧೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು, ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಎ, ಬಿ, ಸಿ, ಡಿ ಎಂದು ರ್‍ಯಾಂಕಿಂಗ್ ನೀಡುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನೂ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಗಿದೆ.

‘ಕಾಯಕ ಗ್ರಾಮ ಯೋಜನೆ’ಯು ಕೇವಲ ಕಾಗದದ ಮೇಲಿನ ಯೋಜನೆಯಾಗಿ ಉಳಿಯದೆ, ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಜವಾಬ್ದಾರರನ್ನಾಗಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಹೊಸ ಶಕ್ತಿ ತುಂಬಿ, ಗ್ರಾಮೀಣ ಕರ್ನಾಟಕದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಒಂದು ಹೊಸ ದಿಕ್ಕನ್ನು ತೋರುವ ಭರವಸೆ ಮೂಡಿಸಿದೆ.